|
Kolekcja
Minerałów „Strzeleckiego”
1. Kolekcja Minerałów „Strzeleckiego”
2.
System Rozumienia Form Mineralnych
‘Domeyko’
3.
Komitet Doradczy
4.
Ołtarz sw.
Jadwigi Królowej
5.
Archiwum 1
6.
Archiwum 2
 
Paweł Edmund Strzelecki
Ignacy Domeyko
- Paweł Edmund Strzelecki urodził
się w Głuszynie w rodzinie zubożałego szlachcica
herbu Oksza. Studiował geografię i geologię w Heidelbergu i Edynburgu. Na wschodzie kraju
przez kilka lat zarządzał wielkimi majątkami
księcia Franciszka Sapiehy i po śmierci Franciszka Sapiehy
otrzymał wielki majątek, który pozwolił mu na
późniejsze wieloletnie podróże. W 1834 wyruszył z
Liverpoolu w 9-letnią podróż w trakcie której prowadził wielotematyczne
badania przyrodnicze w Ameryce Północnej (Appalachy, Floryda,
Meksyk), (Argentyna, Peru, Ekwador Brazylia, Urugwaj, I w latach
1839-1843 prowadzil badania w Australii, Nowej Zelandii i Tasmanii.
Podczas pobytu w Australii miedzy innymi zbadał najwyższe
pasmo górskie tego kontynentu – Wielkie Góry Wododziałowe, i
po po południowo-wschodniej
stronie gór odkrył krainę, Gippsland. Strzelecki opracował
też szczegółową i pierwszą dokładną
mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii. W
1843 powrócił do Europy, a dwa lata później wydał w
Londynie pierwszą naukową książkę o
Australii: "Fizyczny opis Nowej Południowej Walii i Ziemi
van Diemena". Był członkiem The Royal Society of London
(od 1853). Jako zasłużony podróżnik i odkrywca
został uhonorowany wysokimi odznaczeniami min. w 1869 Królowa
Wiktoria nadaje mu tytuł Rycerza Orderu św.
Michała i św. Jerzego.
- Ignacy Domeyko pochodził z
rodziny ziemiańskiej Domeyków herbu Dangiel. W latach 1816-1822
Domeyko studiował na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu
Wileńskiego. Po krótkiej i nieudanej kampanii litewskiej
zaczęło się dla Domeyki życie wygnańca. Na
emigracji Domeyko nie zaniedbywał swoich zainteresowaniach
naukowych. W początkach 1837
Domeyko kończy studia górnicze i podejmuje pracę w Alzacji,
gdzie poszukuje złóż rud żelaza dla mającej
powstać huty. W tym czasie otrzymuje propozycję
propozycję objęcia stanowiska wykładowcy chemii i
mineralogii w Coquimbo, w północnym Chile. Do jego obowiązków
należało prowadzenie wykładów wstępnych z fizyki i
chemii, a następnie wykładów z głównych przedmiotów:
mineralogii i metalurgii. Jednocześnie wykonywał też
analizy chemiczne zebranych przez siebie i nadesłanych przez
właścicieli kopalń próbek kruszców. Praca ta wkrótce
zaczęła przynosić owoce. Domeyko zyskał uznanie
władz, czego dowodem było mianowanie go sędzią
górniczym. Przebywając w Santiago Domeyko objął
stanowisko profesora chemii na uniwersytecie w Santiago prowadząc
wykłady z chemii, fizyki i mineralogii. W 1848
kongres chilijski przyznał mu obywatelstwo chilijskie. Z
pracą badawczą i dydaktyczną łączyło
się opracowywanie podręczników. Najważniejsze z nich,
to Tratado de ensayes … (Traktat o probiernictwie) oraz
podręcznik mineralogii, z rozszerzonymi informacjami o
minerałach Chile: Elementos de mineralogia o del conocimiento
de las especies minerale en jeneral i en particular de las de Chile.
Znalazły się w nim także nowe minerały,
po raz pierwszy opisane przez Domeykę. M.in. arketyt, amiolit i
domeykit. Zbiory zgromadzone przez niego na uniwersytecie w Santiago
liczyły ponad 4000. Z Chile wysyłał do Polski zbiory
minerałów. W 1884 sędziwy uczony decyduje się na
podróż do kraju i na Litwie przebywau zięcia i córki w
Zyburtowszczyźnie. Zmarł w Chile w 1889 roku. Ignacy Domeyko
pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy w wielu dziedzinach.
Prace swe ogłaszał w rocznikach uniwersyteckich w Santiago i
pismach specjalistycznych. Opublikował też dwa duże
dzieła na temat zasobów naturalnych w Chile, a także Peru,
Boliwii i Argentynie.
|
